استراتژی خروج (Exit Strategy) چیست و چه زمانی ارزهای دیجیتالمان را بفروشیم؟
در چند سال گذشته، بازار ارزهای دیجیتال فرصتهای بسیاری برای کسب درآمد ایجاد کرده است. بااینحال، عوامل متعددی ازجمله مشکلات مربوط به قانونگذاری و جدیدبودن فناوری زیربنایی این داراییها موجب شده است تا بازار ارزهای دیجیتال همواره شاهد نوسانهای متعددی باشد و افراد کمتجربه نیز اغلب بیشازحد ریسک کنند و متحمل زیانهای فراوانی شوند. یکی از روشهای مهم برای محافظت از سرمایه در چنین شرایطی، بهکارگیری استراتژی خروج از بازار است.
پیشنهاد می کنیم که در این خواندنی تا پایان با نیوان تک همراه باشید.
در سالهای اخیر، خرید ارزهای دیجیتال به فرایند آسانی تبدیل شده است و بسیاری آن را بهعنوان روش سرمایهگذاری پذیرفتهاند. اخبار مربوط به صندوقهای قابلمعامله (ETF) و استقبال سازمانها و مؤسسههای مالی از ارزهای دیجیتال، فضا را برای سرمایهگذاریهای سودآور مهیا کرده است؛ اما این بازار همیشه به معاملهگران روی خوش نشان نمیدهد.
بسیاری بر این باورند در ترید و سرمایهگذاری، پیداکردن بهترین زمان برای فروش میتواند دشوارتر از یافتن زمان خرید باشد. دراینبین، مسائلی مانند فومو (FOMO) یا «ترسِ ازدستدادن» میتواند تأثیر فراوانی بر این موضوع بگذارد. در این مقاله، قصد داریم درباره استراتژی خروج و شرایط و ویژگیهای آن صحبت کنیم و ببینیم که چه زمانی باید ارزهای دیجیتالمان را بفروشیم تا دچار ضرر نشویم. پس با ما همراه باشید تا بیشتر با این مفهوم آشنا شوید.
استراتژی خروج (Exit Strategy) چیست؟
در سرمایهگذاری یا ترید یا کسبوکار، استراتژی خروج به برنامه مشخصی برای مواقع اضطراری گفته میشود. در این برنامه، سرمایهگذار یا تریدر یا صاحب کسبوکار پس از تحقق معیاری معین یا ایجاد شرایطی مشخص، سرمایهاش را از یک موقعیت معاملاتی خارج میکند.
استراتژی خروج ممکن است برای خروج از سرمایهگذاری ناکارآمد یا بستن کسبوکاری زیانآور اجرا شود. بهطورکلی، هدف استراتژی خروج محدودکردن میزان ضرروزیان است.
علاوهبراین، اگر سرمایهگذاری به هدف معاملاتی خود رسیده باشد، از استراتژی خروج نیز میتواند استفاده کند. دلایل دیگری ازجمله تغییر درخورتوجه شرایط بازار بهدلیل رویداد فاجعهآمیز و ناگهانی یا مشکلات قانونی یا تغییر در برنامهریزی کلان و احتیاج فوری به سرمایه نقد میتواند در خروج سرمایهگذار از یک موقعیت معاملاتی یا سرمایهگذاری مؤثر باشد.
چرا باید استراتژی خروج داشته باشیم؟
نگهداری یک دارایی خاص یا ارز دیجیتال برای مدتزمانی طولانی آنهم صرفاً بهدلیل طمع بیشازاندازه، میتواند به ضررهای جبرانناپذیری منجر شود. در برخی مواقع، دارایی تا قیمتهایی بسیار فراتر از قیمت اولیه هم پیش میرود و سپس دچار افت میشود. در این وضعیت، اگر دارایی خود را بهموقع نفروشید، مجبورید بار ضرر آن را بهدوش بکشید. برای مثال، ممکن است کوین خاصی را بخرید و قیمتش در جهشی ۲۰درصدی افزایش پیدا کند. طبیعی است که تصمیم بگیرید داراییتان را بفروشید و ۲۰درصد سود حاصل از آن را در جیبتان بگذارید.
بااینحال، فرض کنید تمام دوستانتان تصمیم میگیرند این کوین را برای مدت بیشتری نگه دارند. در این صورت، ممکن است دچار فومو شوید؛ یعنی بترسید که مبادا پس از فروش کوین، قیمتش سربهفلک بکشد و برخلاف دوستانتان از سود چندصدبرابری جا بمانید. پس تصمیم میگیرید این کوین را نگه دارید؛ اما قیمت کوین در مدت دو ماه، بیش از ۵۰درصد کاهش مییابد. در این حالت، چه تصمیمی خواهید گرفت؟ آیا کوین خود را میفروشید و ضرر آن را میپذیرید یا به امید بهبود قیمت منتظر میمانید و آن را نگه میدارید؟ کسی بهطوریقین نمیداند در آینده چه روی میدهد؛ اما بهای این کوین ممکن است هرگز به بیشترین حد خود بازنگردد.
همانطورکه در مثال بالا مشاهده میکنید، اگر از ابتدا استراتژی خروج داشتید، در پایان مجبور نبودید میان بد و بدتر دست به انتخاب بزنید. اگر تصمیم گرفته بودید تمام یا بخشی از داراییتان را با سود ۲۰درصدی بفروشید، سود چشمگیری کسب میکردید؛ اما با تعلل در تصمیمگیری، دچار ضرر بسیاری شدهاید. بههمیندلیل، باید به فکر ایجاد استراتژی خروج کارآمد باشید.
۴ قانون مهم سرمایهگذاری
بزرگترین سرمایهگذاران همواره بر داشتن برنامهای مشخص برای معاملات تأکید میکنند و برای این منظور قوانینی درباره سرمایهگذاری بیان کردهاند که بهنظر میرسد میتوان از آنها در بازار ارزهای دیجیتال هم استفاده کرد.
- فقط داراییای را بخرید که توانایی ازدستدادنش را دارید: معمولاً این میزان را معادل با ۵ تا ۱۰درصد از مبلغ کل سرمایه محاسبه میکنند.
- دارایی مدنظرتان را بشناسید و دربارهاش تحقیق کنید: خرید دارایی صرفاً به این دلیل که سروصدای زیادی بهراه انداخته، کار پرخطری است؛ بنابراین، روی داراییهایی سرمایهگذاری کنید که ازنظر بنیادین تأییدشده هستند.
- برنامه مشخص معاملاتی داشته باشید: اهداف قیمتی خریدوفروشتان را بشناسید و برنامه مشخصی تدوین کنید و به آن پایبند بمانید.
- هولدکردن را فراموش نکنید: این قانون تا حد زیادی مختص بازار کریپتوست. اگر معاملهگر باتجربهای نیستید، باید بدانید که نگهداشتن دارایی خوشآتیهای مانند بیت کوین یا اتریوم بهمدت چند سال میتواند بازدهی بسیاری داشته باشد؛ اما این موضوع برای سایر ارزهای دیجیتال ممکن است صدق نکند و با نگهداری طولانیمدت آنها، بیش از آنکه سود کنید، متحمل ضرر شوید.
همه ما بهعنوان سرمایهگذار ممکن است دچار «فومو» شده باشیم یا در سرمایهگذاریهای پرریسک، بیشازحد پول وسط گذاشته باشیم. درنهایت، همه ما احتمالاً تجربه ازدستدادن سرمایه را در کارنامه کاری خود داریم.
دراینمیان، موضوع مهم این است که باید با اصول اولیه معاملهگری آشنا باشیم؛ اصولی که میتواند در شرایط بحران بسیار کمککننده باشند. اگر تنها بهدنبال نگهداری ارزهای دیجیتال باشیم؛ بنابراین چه زمانی برای فروش مناسب است؟ اینجاست که پای یافتن بهترین استراتژی خروج بهمیان میآید.
بهترین استراتژیهای خروج از بازار ارزهای دیجیتال
درادامه این مقاله، به برخی از نکات و استراتژیهایی اشاره میکنیم که میتوانید برای خروج بهموقع از بازار مدنظر قرار دهید و آنها را بهکار بگیرید.
سفارشهای شرطی
یکی از روشهای شناختهشده برای جلوگیری از ضرر بیشتر یا کسب سود در محدوده قیمتی مشخص، ایجاد سفارشهای شرطی است. این سفارشها که با عنوان سفارشهای لیمیت (Limit Order) یا استاپ لیمیت (Stop Limit) شناخته میشوند، به شما اجازه میدهند تا پیش از اینکه دیر شود، مشخص کنید که داراییتان با چه قیمتی فروخته یا خریده شود. در سفارش لیمیت، محدوده قیمتی مشخصی برای ذخیره سود و در سفارش استاپ لیمیت، محدوده قیمتی مشخصی برای جلوگیری از ضرر در نظر گرفته میشود.
بهعنوان مثال، فرض کنید ۱۰۰ دلار بیت کوین را به قیمت ۲۵,۰۰۰ دلار خریدهاید و قصد دارید اگر قیمت بیت کوین به ۲۰,۰۰۰ دلار رسید، برای جلوگیری از ضرر بیشتر آن را بفروشید. یکی از راههای انجام این کار، تعیین سفارش استاپ لیمیت (برای فروش) به قیمت ۲۰,۰۰۰ دلار است. این یعنی هرگاه دارایی به قیمتی خاص رسید، سفارش فروش دارایی در آن قیمت خاص به دفتر سفارشها اضافه شود.
این سفارش تا زمانی باز باقی خواهد ماند که قیمت به محدوده تعیینشده نرسد یا تصمیم نگرفته باشید آن را لغو کنید. مسئلهای که تنظیم سفارشهای لیمیت را راحت و کاربردی میکند، امکان خودکار انجامشدن آنهاست. بدینترتیب، شما حتی وقتی مستقیماً بر بازار نظارت نمیکنید، هم میتوانید مطمئن باشید که اگر روند در جهت مشخصی حرکت کرد، بهطورخودکار امکان خروج از بازار را برای ذخیره سود یا جلوگیری از ضرر بیشتر دارید.
توجه کنید که در راهکار یادشده، این ریسک وجود دارد که درصورت نوسانهای شدید قیمت، سفارش بهموقع انجام نشود. بااینهمه، ایجاد سفارشهای شرطی لیمیت (برای کسب سود) و استاپ لیمیت (برای جلوگیری از ضرر بیشتر) همیشه میتواند یکی از ایدههای مناسب برای خروج بهموقع از بازار باشد.
تعیین تارگتهای قیمت
بیشک مهمترین عاملی که برای فروش دارایی باید مدنظر قرار دهید، قیمت دارایی هنگام خروج از بازار و نسبت آن درمقایسهبا قیمت خرید است. پیش از سرمایهگذاری روی ارزهای دیجیتال و تعیین تارگت قیمت، باید اهداف کلی خود را بررسی کنید. به این فکر کنید که میخواهید با سرمایهگذاری خود به چه چیزی برسید و قصدتان سرمایهگذاری بلندمدت است یا کوتاهمدت. دانستن دلیل سرمایهگذاری به شما کمک میکند سریعتر و آسانتر تصمیمگیری کنید.
سپس، باید تعیین کنید که ارزهای دیجیتال خود را با چه تارگت قیمتی میفروشید. تعیین اهداف میتواند از زیانهای بزرگ جلوگیری کند. بهعنوان مثال، فرض کنید روی بیت کوین سرمایهگذاری کردهاید و فکر میکنید این ارز دیجیتال ممکن است تا ۱۰۰,۰۰۰ دلار نیز رشد کند. در این صورت، تارگت قیمت تعیین میکنید و براساس اهداف کلیتان، میتوانید بخشی از دارایی خود را در ۸۰,۰۰۰ دلار و بخشی دیگر را در ۹۰,۰۰۰ دلار بفروشید. با انجام این کار، مطمئن میشوید که سود بسیاری کسب کردهاید. در این حالت، اگر قیمت ناگهان بهشدت کاهش پیدا کند، شما مبلغ مناسبی را از پیش کنار گذاشتهاید تا بتوانید دوباره سرمایهگذاری کنید.
روش گامبهگام
یکی از روشهای پرکاربرد برای ورود یا خروج از بازار، روش گامبهگام (Step-by-Step Method) یا همان میانگینسازی هزینه دلاری (Dollar Cost Averaging) است. این روش معمولاً برای خرید دارایی به مقدار ثابت در فواصل زمانی مشخص استفاده میشود. برای نمونه، اگر قصد دارید ۱,۲۰۰ دلار روی بیت کوین سرمایهگذاری کنید، بهجای اینکه بهیکباره تمام پولتان را بیت کوین بخرید، بهمدت یک سال هرماه مقدار ثابت ۱۲۰ دلار بیت کوین میخرید.
بدینترتیب، نوسانهای شدید بازار که باعث کاهش یا افزایش ناگهانی قیمت میشوند، شما را نگران نخواهند کرد؛ زیرا شما در مقاطع مختلف و با قیمتهای متفاوت بیت کوین خریدهاید. همین استراتژی برای خروج از بازار هم به کمکتان میآید. در این راهکار، درصد ازپیشتعیینشدهای از سهام خود را در فواصل زمانی منظم و با قیمتهای مشخصی میفروشید تا مطمئن شوید که درمجموع از افتوخیز روند نفع بردهاید.
توجه کنید که هیچ قانون طلاییای وجود ندارد که موفقیت قطعی معاملهگر را تضمین کند. بااینحال، استراتژی فروش گامبهگام بهخوبی میتواند ازپسِ کنترل طمع بیشازحد یا فروش دیرهنگام معاملهگر بربیاید. در اغلب مواقع، کسب سود در محدوده قیمت تعیینشده اقدام هوشمندانهای است. این روش ممکن است ساده بهنظر برسد؛ اما معمولاً در زمان صعود یا نزول بازار، نتایج بهتری بهدنبال خواهد داشت. در جدول زیر، نمونهای از فروش گامبهگام را مشاهده میکنید:
نقطه فروش | درصد فروش نسبت به کل دارایی |
۲۵,۷۰۰ دلار | ۱۰درصد |
۳۵,۷۰۰ دلار | ۱۰درصد |
۴۹,۷۰۰ دلار | ۲۰درصد |
۷۹,۷۰۰ دلار | ۲۰درصد |
۱۰۴,۷۰۰ دلار | ۲۰درصد |
۱۵۵,۳۰۰ دلار | ۱۰درصد |
بازگشت سرمایه اولیه
یکی دیگر از نکات مهمی که میتوانید برای تنظیم استراتژی خروج از بازارتان در نظر بگیرید، اطمینان از کسب سودی مشابه با مبلغ اولیه سرمایهگذاریشده است. بهعنوان مثال، اگر ۱,۰۰۰ دلار سرمایهگذاری کردهاید، سعی کنید بعداً به همین میزان سود ذخیره کنید. بدینترتیب، ریسک ازدستدادن پول خود را از بین میبرید و مطمئن میشوید که صرفنظر از آنچه اتفاق میافتد، هرگز پول بیشتری درمقایسهبا سرمایهگذاری اولیهتان از دست نخواهید داد.
چرخههای بازار
عامل تأثیرگذار بعدی در چینش استراتژی خروج توجه به موقعیت فعلی و چرخه بازار است. مانند بازارهای مالی سنتی و بازار سهام، بازار ارزهای دیجیتال نیز چرخههای مشخصی را طی میکند. یک چرخه از دو مرحله بازار صعودی و بازار نزولی تشکیل شده است. در بازار صعودی، ارزش اکثر ارزهای دیجیتال بهصورت تصاعدی افزایش پیدا میکند و در بازار نزولی، قیمت اکثر ارزهای دیجیتال بهسرعت کاهش مییابد و گاهی تا بیش از ۹۰درصد دچار افت میشود.
همچنین بخوانید: اصلاح قیمت چیست و چه تفاوتی با سقوط قیمت دارد؟
چرخه بازار ارزهای دیجیتال اغلب چهارساله است و بین دو هاوینگ بیت کوین اتفاق میافتد. البته نباید فراموش کنیم که پیشبینی شروع یا پایان هر چرخه دشوار است و معمولاً پس از شروع آن، سرمایهگذار متوجه آغاز چرخه جدید میشود. همچنین، ممکن است چرخه فعلی با چرخه پیشین تفاوت داشته باشد و عواملی مانند ورودوخروج سازمانها و شرکتها بر آن تأثیرگذار باشند.
بااینهمه، اگر نمایی کلی از چرخه بازار داشته باشید و الگوهای تکرارشونده این چرخهها را بتوانید بیابید، در پیشبینی اصلاحات و پولبکهای بازار میتوانید موفقتر باشید و استراتژی خروج بهتری تنظیم کنید. فراموش نکنید که استراتژی خروج براساس چرخه بازار، تنها زمانی بهدردتان میخورد که دقیقاً بدانید چه میکنید؛ بنابراین، اگر با این مفهوم آشنایی چندانی ندارید، بهتر است از آن صرفاً بهعنوان ابزار و نه استراتژی خروج استفاده کنید.
سرمایهگذاری مجدد
برای سودی که با خروج از بازار کسب میکنید، نقشه بکشید! استراتژی خروج از بازار مهم است؛ اما اینکه با سود ذخیرهشده خود چه میکنید، نیز میتواند به همان اندازه اهمیت داشته باشد. به سرمایهگذاری روی پروژههای متعدد فکر و همیشه سعی کنید برای بهکارگیری سرمایه و سود جدید خود روی داراییها و حوزههای دیگر بازار پیش از اینکه دیر شود، آستین بالا بزنید. رفتن به سفر تفریحی عالی پس از کسب سود از ارزهای دیجیتال ایده جذابی است؛ اما جذابتر این است که با ورود مجدد سودتان به پلتفرمهای سرمایهگذاری مطمئن، آن را بیشتر کنید.
نکته دیگر اینکه اگر هنگام افت قیمت دارایی از بازار خارج شده باشید، احتمالاً نمیتوانید روی سرمایهگذاری مجدد در بازاری نزولی حساب خاصی باز کنید. در این صورت، جایگزین بهتر میتواند سرمایهگذاری روی ارزهای دیجیتال و تبدیل سود به استیبلکوینهایی باشد که در پلتفرمها و پروتکلهای مختلف دیفای، بهره سالانه یا ماهانه به سرمایهگذاران میدهند.
بهعنوان مثال، با ورود سود خود به پلتفرمهای سرمایهگذاری روی استیبلکوینها میتوانید خیالی آسوده داشته باشید که نداشتن نوسان بازار این داراییهای باثبات ارزش سرمایه اصلیتان را حفظ میکند و درعینحال، سودی هرچند اندک دراختیارتان قرار میدهد. برخی پلتفرمها برای سرمایهگذاری استیبلکوینهایی مانند دای (DAI) و یواسدی کوین (USDC) تا ۱۰درصد به شما سود میدهند. بهره این پلتفرمهای دیفای باتوجهبه مبلغ و مدتزمان سرمایهگذاری متغیر است. معمولاً هر چه مدتزمان سرمایهگذاری طولانیتر باشد، بهره بیشتر میشود.
درهرصورت، فقط باید مطمئن شوید که با تحلیل درست بازار و استراتژی ازپیشتنظیمشده بهموقع از آن خارج میشوید و برای اقدامات بعد از خروج نیز، چارهای اساسی اندیشیدهاید.
چه زمان باید ارزهای دیجیتالمان را بفروشیم؟
با اینکه بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که چرخه چهارساله مربوط به هاوینگ بیت کوین در سال گذشته شکسته شد، هنوزهم بهنظر میرسد که این چرخه بر شکلگیری بازارهای نزولی و صعودی تأثیر میگذارد.
در اغلب اوقات، تمام داراییهای بازار ارزهای دیجیتال وابستگی مستقیم و شدیدی به حرکات بیت کوین دارند. سلطه برترین ارز دیجیتال بر بازار بیش از ۴۰درصد است و همتای بعدی، یعنی اتریوم، نیز ۲۰درصد از ارزش کل بازار را به خود اختصاص داده است. بقیه ارزش بازار هم به تعداد بیشماری ارز دیجیتال تعلق دارد که برخی از آنها ممکن است در چند ماه یا چند سال آینده، ارزش خود را کاملاً از دست بدهند.
داشتن برنامهای شفاف احتمالاً اولین گام و همان استراتژی کوچکی است که به شما کمک میکند تا بهسمت هدف خود حرکت کنید. چه هدفتان تسویه بدهیهایتان باشد یا پسانداز برای خرید خانه و ماشین یا پرداخت هزینه تحصیل فرزندان، داشتن هدفی مشخص برای انجام سرمایهگذاری همیشه میتواند ایدهای انگیزهبخش باشد.
اگر قصد نگهداری طولانیمدت ارزهای دیجیتالتان را دارید که ارزش آنها دو یا سه برابر قیمت خرید شده است، برای اطمینان از حفظ سرمایهتان میتوانید فروش بخشی از آنها را مدنظر قرار دهید. بهعنوان مثال، میتوانید بهاندازه سرمایه اولیه بفروشید تا مطمئن شوید که اصل سرمایهتان را از دست ندادهاید. همچنین، میتوانید به کسب سود ۵ تا ۱۰درصدی از کل اندوخته فکر کنید.
شرایط دیگری که احتمالاً سبب میشود گزینه فروش را در نظر بگیرید، زمانی است که اصول بنیادین و فاندامنتال پروژه سرمایهگذاریشده دیگر جواب نمیدهد و توسعه خاص و منظمی در آن دیده نمیشود. در این شرایط که اعتمادتان را به پروژه از دست دادهاید، یکی از راهکارهای مفید برای جلوگیری از ضرر بیشتر، خروج سرمایه و فروش دارایی با قیمتی معقول است.
فرصتهای جدیدی که در بازار ارزهای دیجیتال بهوجود میآید، حتماً بهدقت بررسی کنید؛ چراکه برخی از آنها بسیار خطرناک هستند و ممکن است باعث ازدسترفتن تمام سرمایهتان شوند. درواقع، بسیاری از پروژههای استارتآپی همان طرحهای پامپ و دامپ (Pump and Dump) هستند که در مدتزمان کوتاهی تا ۹۰درصد از ارزش اولیه خود را از دست میدهند.
بااینحال، سرمایهگذاری روی پروژههایی که بهاندازه کافی دربارهشان تحقیق کردهاید و فراموشنکردن این نکته که فقط باید بهاندازهای سرمایهگذاری کنید که توان ازدستدادنش را دارید، میتواند جلوِ زیانهای سنگین را بگیرد.
بهتر است هنگام سرمایهگذاری، کل بازار را در نظر بگیرید و حواستان به عوامل مهم و تأثیرگذار خارجی مانند اخبار جنگهای احتمالی یا بیماریهای همهگیر هم باشد.
این اتفاقات ممکن است بر ارزش داراییتان تأثیر بگذارد؛ باوجوداین، باید بتوانید بین افت موقتی قیمت و سقوط ارزش بهدلیل شکست پروژه تمایز قائل شوید تا در تله فروش احساسی گرفتار نشوید. عوامل تأثیرگذار بر بازار و شرایط شخصی و اصول فاندامنتال پروژه همگی میتوانند بر تصمیم شما برای فروش دارایی دیجیتالتان و خروج سرمایه تأثیرگذار باشند.
جمعبندی
در این مطلب، مفهومی به نام «استراتژی خروج» را بررسی کنیم و با اشاره به اهمیت خروج بهموقع سود یا اصل سرمایه از بازار، به تعدادی از استراتژیهای رایج خروج نگاهی انداختیم. همچنین، قوانین مهم و برخی از شرایطی را بررسی کردیم که احتمالاً میتوانند شما را به خروج از بازار وادار کنند.
توصیه همیشگی ما به تمام سرمایهگذاران این است که پیش از هرنوع سرمایهگذاری، شخصاً درباره پروژهها تحقیق کنند و تنها به شنیدهها اکتفا نکنند. بازار ارزهای دیجیتال تلاطمهای فراوانی دارد که درصورت اقدام ناآگاهانه، ممکن است زیانهای هنگفتی بهدنبال داشته باشد. توجه به استراتژیهای ایمن و منطقی سرمایهگذاری ازجمله انتخاب استراتژی خروج مناسب، میتواند ریسک ازدستدادن سرمایه را بهحداقل برساند.
انتخاب تارگتهای قیمت، ذخیره سود، استفاده از سفارشهای شرطی، روش خرید یا فروش گامبهگام یا بهاصطلاح پلهای و… نیز میتوانند به شما کمک کنند تا سود خود را افزایش دهید و درعینحال در زمان مناسب از بازار خارج شوید.
استراتژی خروج شما کدام است و ترجیح میدهید در چه زمانی از آن استفاده کنید؟